Buzlanmış yollara niçin tuz dökülüyor?
Kışın çok kar yağışıalan bir bölgede yaşıyorsanız, karayollarıgörevlilerinin yollardaki buzlanmayıgidermek için tuzu kullandıklarınıgörmüşsünüzdür. Ancak tuz aynızamanda dondurma yapımında da kullanılmaktadır. Peki ama tuz, bu iki ters gibi görülen işlevi nasıl becermektedir?Herkesin sandığının aksine tuz suyun içinde şekerin eridiği gibi erimez. Tuz buzun içine girince onu çözer. Tuz yine kalır ama buz çözüldüğü için artık o su değil, tuzlu sudur ve erime noktasısaf sudan daha düşüktür.
Buzlanmışyollara tuz döküldüğü zaman, tuz önce buz ile çözümlenerek bir buzlu
su tabakasıoluşturur ve bu çözeltinin donma noktasıdüşük olduğundan, sıfırın altındaki sıcaklıklarda bile donmadan kalabilir. Günümüzde ABD'de üretilen tuzun yüzde 45'i yollardaki buzun eritilmesinde kullanılmaktadır.
Bilindiği gibi su, sıcaklığısıfır dereceye varınca donar. Suya tuz ilavesi ile bu donma sıcaklığıda düşer. Suya yüzde 10 tuz ilavesi donma sıcaklığını-6 dereceye indirir. Yüzde 20 tuz karıştırılmışsu ise -16 derecede donar. Ancak yolun veya buzun ısısı-16 dereceden de az ise artık tuzun erimede pek etkisi olmaz, sadece buzun üstünde kalarak tekerleklerin kaymasınıazaltabilir.
Dondurma yaparken de karışımın çevresinde çok düşük ısıya ihtiyaç vardır. Dondurma karışımının etrafındaki ısının çok düşük olması, ancak bu düşük ısıda karışımın donmamasıgerekir. Burada eklenen tuz karışımın sıfır derecenin altında bile donmadan dondurmanın oluşturulmasınısağlar.
Hatırlarsanız 'Titanic' filminde okyanus suyunun ısısısıfırın birkaç derece altında olmasına rağmen, deniz suyunun yüzeyi, içindeki tuz nedeni ile hala donmamıştı.
