Beyninizi aktif hale getirmenin yolları
Beyninizi aktif hale getirmenin yolları
Yaşlandıkça beyinsel becerilerinizi kaybetmemek için bunları muhakkak uygulayın...
Sağlıklı bir beyin, düşünmek,
hatırlamak
, çalışmak gibi gün içinde yapılan her şeyde önemli bir rol üstlenir. İnsan vücudunun diğer parçaları gibi, beyin de yaşlandıkça bazı becerilerini kaybedebilir. Eğer dikkat edilmezse, bu
kayıplar
daha fazla olabilir. Ancak
yaşam
tarzımızda
yapacağımız bir
takım
değişiklikler ile
sağlıklı
bir beyne sahip olmak ve
yaşam
kalitesini artırmak mümkün. Memorial
Hastanesi
Nöroloji Bölümü´nden Uz. Dr. Abdullah Özkardeş, “Beynin
sağlıklı
kalması için yapılması gerekenler” hakkında
bilgi
verdi.
Yüksek
eğitim
almak beynin dostu
Yaşlandıkça görülen mental azalma, beyin hücreleri arasındaki ilişkilerin değişmesine bağlıdır. Araştırmalar, beynin aktif tutulmasının, onun
canlılığını
artırdığını ve sinir hücrelerini ve onların birbiriyle olan ilişkilerini koruduğunu göstermektedir.
Düşük seviyeli
eğitimin
,
hayat
boyunca daha yüksek bir Alzheimer
hastalığı
riski taşıdığı bilinmektedir. Bu belki de uzun süreli mental uyarı eksikliğine bağlı olabilir. Diğer bir söyleyişle yüksek seviyeli
eğitim
, muhtemelen beyin hücrelerini ve onların birbirleriyle ilişkilerini daha
güçlü
yaptığı için, Alzheimer
hastalığına
karşı koruyucu bir etki sağlar.
Beyni daha da aktif hale getirmenin
yolları
:
• Meraklı olun,
hayat
boyu
öğrenmeye
çalışın • Yazın, okuyun, bulmaca ve diğer puzzle´ları çalışın • Konferans ve
oyunlara
katılın •
Çevrenizde
bulunan
eğitimle
ilgili merkezlerin kurslarına katılın • Oyun oynayın • Bahçeyle ilgilenin • Hafıza egzersizleri deneyin
Sosyal olarak aktif kalın
Sürekli olarak
sosyal
faaliyetlere katılan insanlarda beyin
canlılığının
devam ettiği bilinen bir gerçektir. Son bir çalışmada, fiziksel, mental ve
sosyal
aktiviteleri birleştiren
eğlenceli
faaliyetlerin, bunamayı engelleyebildiği gözlenmiştir. Böyle insanlarda bunama gelişme riski oldukça azdır. Spor, kültürel faaliyetler, duygusal
destek
ve
yakın
kişisel ilişkiler, bunamaya karşı koruyucu bir etki gösterirler.
Fiziksel egzersiz beyninizi de
canlı
tutar
Fiziksel egzersiz, beyine yeterli kan gitmesi için önemlidir. Ayrıca, kalp krizi, inme ve
şeker
hastalığını
da önemli derecede
azaltır
ve bu nedenle Alzheimer
hastalığının
risklerine karşı koruyucu etki sağlar.
Egzersiz düzenli yapıldığında etkilidir. Aerobik egzersizler, beyin fonksiyonlarına faydası olan oksijen tüketimini düzeltir. Aerobik fitness, yaşlı insanlarda beyinde hücre kaybını engeller. Yaklaşık günde 30
dakika
yapılacak,
yürüme
, bisiklete binme, bahçe işleri, yoga ve diğer aktiviteler, vücudu
hareketlendirir
, kalbinizi
güçlendirir
.
Beyin dostu bir diyet uygulayın
Yapılan çalışmaların ışığında, beyin dostu bir diyet, kalp ve
şeker
hastalığı
riskini
azaltır
ve beyne giden kan miktarını artırır. Beyin dostu diyetin yağ ve kolesterol oranı düşüktür. Kalp gibi beyin de, iyi çalışmak için besinlerin dengeli olmasına
ihtiyaç
duyar.
Vücut ağırlığını kontrol edin: Orta yaşlı fazla kilolu kişilerde,
hayatlarının
daha sonraki yıllarında bunama gelişme riski
hemen
hemen 2 kat olarak bulunmuştur. Hele bu kişilerde yüksek kolesterol ve yüksek kan basıncı da varsa, bu risk 6 kata kadar yükselmektedir.
Yüksek miktarda yağ ve kolesterol içeren
gıda
alımını
azaltın
: Yüksek miktarda yağ ve kolesterol alımı kan
damarlarını
tıkamaktadır, bu da Alzheimer
hastalığı
için yüksek risk taşır. Bunun yanında,
HDL
kolesterol (iyi kolesterol), beyin hücrelerinin korunmasına
yardım
edebilir. Bu yüzden
zeytinyağı
gibi doymamış yağlar
kullanmak
gerekir. Kızartma yerine fırın ve ızgara
kullanılmalıdır
.
Koruyucu
gıda
alımını artırın: Bazı gıdalar kalp ve beyin
damar
hastalıkları
riskini
azaltır
ve beyin hücrelerini korurlar. • Genellikle koyu
renkli
meyve ve sebzeler,
doğal
olarak en yüksek antioksidan seviyelerine sahiptirler. Bu sebzeler: kara lahana, ıspanak, Brüksel lahanası, brokoli, pancar, kırmızı dolmalık biber, soğan mısır ve patlıcan. Meyveler ise erik,
kuru
üzüm, yaban mersini, çilek,
böğürtlen
, ahududu, portakal, üzüm, kiraz. • Soğuk su balıkları faydalı omega-3 yağ asidi içerirler: Pisi balığı, uskumru, alabalık, somon balığı, tuna. • Bazı kabuklu yemişler diyetin faydalı bir bölümü olabilirler. Fındık ve ceviz antioksidan E vitamini için iyi bir kaynaktırlar. • Vitaminler faydalı olabilir: Vitamin E ve C ayrı ayrı veya birlikte ve vitamin B12 ve folat Alzheimer
hastalığı
gelişme riskini
azaltır
.
Kalp için iyi olanın beyin için de iyi olduğunu unutmayın
Beyninizi çalışır olarak hissetmediğiniz zaman bile, vücuttaki en aktif organlardan biri olduğunu biliyor muydunuz? Kalp vücuttaki tüm kanın yaklaşık %20´sini beyine pompalar. Eğer kalp beynin
ihtiyacı
olan kanı pompalayamaz veya beynin kan
damarları
hasarlanmış ise, beyin hücreleri
ihtiyaç
duydukları tüm
gıda
ve oksijeni almakta problem yaşayacaklardır.
Kalp
yoluyla
beyin sağlığını nasıl sağlayabiliriz: • Uzun süreli kalp dostu bir
hayat
stiline adapte olmak (beslenme, kilo, kolesterol ve kan basıncı) • Yağ ve kolesterol alımını
azaltmak
• Egzersiz yapmak • Sigara içmemek