PROBLEM ÇÖZME TEKNİKLERİ-TERAPİSİ
PROBLEM ÇÖZME
TEKNİKLERİ
-TERAPİSİ
Terapi kelimesinin temel anlamı
insan
sağlığına iyi gelen uygulamadır. burada uygulanan yöntem bir
teknik
olmasına rağmen
kişisel
sorunlara uygulanması durumunda sorunun çözümlenmesine bağlı olarak kişsel bir iyilik hali ve psikolojik bir rahatlama sağlayacağı için bu
teknikler
terapi adı altındada uygulanmaktadır. ancak psikolojik
görüşmede
uygulanan bu
teknikler
burada anlatıldığından daha kompleks ve
farklıdır sadece
yöntemin ana hatları ve mantalityesi üzerinde durulacaktır.
geçecek yada azalacaktır. Bu da daha iyi hissetmemizi sağlayacaktır. Aslında oldukça basit ve işlevsel olan bu yöntemi hepimiz günlük
yaşamamızda
bir şekilde
kullanıyoruzdur. Burada anlatılacak olan şey bunun daha sistematik ve kuramsal halidir.
Bunu yaparken yazarak uygulama yapmak çok daha etkili olacaktır.
Sorun çözmenin iki temel ayağı vardır.
1) Kişi karşılaştığı problemler karşısında
farklı
çözüm seçenekleri üretebilmekte
midir? Yoksa sorun karşısında tek bir çözüm üzerinde mi durmaktadır? Bilindiği gibi
bir sorunu değişik yönleriyle değerlendirememek bilişsel katılıktır.
2) Kişi ürettiği çözüm seçeneklerini uygulayabilmekte midir? Bazı kişiler sorun
karşısında
farklı
çözüm seçenekleri öretebilmekte ancak bunları uygulama
konusunda isteksiz yada başarısız olmaktadır.kişinin sorunla karşılaştığında çözüm
seçenekleri uygulamasının yanı
sıra
Öncelikli olarak kendinizin bir sorunla karşılaştığınızda hangi aşamada sorun yaşadığınızı
saptamanzı gerekmektedir.
SORUN ÇÖZME
;
EVRE 1
Sorunların Açıklanması ve Tanımlanması:
Yaşadığınız sorunların neler olduğu aşağıdaki sorular yardımıyla belirlenir.
● Sorun nedir?
● Sorun ne zaman oluyor?
● Sorun nerede oluyor?
● Sorun kimlerle ilgili?
Basamak2: kapsamlı sorunların daha küçük parçalara ayrılması
Sorun genel bir sorun gibi ifade edilebilir. Örneğin
derslerde
sorun yaşadığınızı
söyleyebilirisiniz, derlerde ama
derste
yoksa dersi anlayamamada mı?
EVRE 2
Erişilebilir Hedeflerin Belirlenmesi:
Sorunlar
net
ve somut olarak belirlendikten sonra bu sorun yada sorunlara dair akla
uygun yine
net
ve somut hedefler belirlenir.
Örneğin
matematikten
yalnızca beş
soru
çözen ve bunu yükseltmek isteyen bir
öğrenci
için ilk etap da yirmi soruya çıkmak gerçekçi bir hedef olabilir ;
EVRE 3
Çözüm Seçeneklerinin Üretilmesi:
Bu aşamaya beyin fırtınası aşaması da diyebiliriz. Amaç mümkün olduğun sorunu
çözmeye yönelik fazla sayıda seçenek üretmektir, üretilen seçeneklerin tümünün çok
etkili ve yada mükemmel seçenekler olması gerekmez. Üretilen alternatifler,
listelenir
ve
bir yere yazılır.
EVRE 4
Uygun Çözümün Seçilmesi
kişi üçüncü evrede
listelenen
alternatifleri tek tek inceler ve üstünden geçer tüm
alternatiflerin avantaj ve dezavantajları
listelenir
. Kişinin içinde bulunduğu koşullara en
uygun ve en kısa alternatif belirlenir.
EVRE 5
Belirlenen Çözümün Uygulanması:
Dördüncü evrede seçilen
yolun
uygulanacak bu çözümü karmaşık yada zor bulabilirler. Bu nedenle uygulanacak
çözümün küçük basamaklara bölünmesiyle hedefe varmak daha kolay olacaktır.
Ayrıca uygulamaya geçmeden önce uygulamada karşılaşılabilecek bazı zorluklar ve
sorunlar üstünde durulmalı ve olası zorluklarla nasıl baş edileceğine dair fikir
yürütülmelidir.
Bu evrede akılda tutulması gereken en önemli şey kişinin kendini bunu yapmaya hazır
hissetmesidir. Aksi taktirde motivasyon eksikliği etkinliğe zarar verecektir.
EVRE 6
Değerlendirme:
Bu aşamada
yapılan
uygulama değerlendirilir. Eğer sorun hala devam ediyorsa hangi
noktalarda sorun yaşanmıştır, yada
yeni
yaklaşım ve çözüm uygulanacaktır. Bu değerlendirme
yapılırken
aşağıdaki hususlar
gözden geçirilmelidir.
● Hedef açık bir şekilde belirlenmiş midir?
● Hedef gerçekçimidir?
●
Yeni
engel ve aksaklıklar ortaya çıkmış mı?
●Çözümün uygulanmasıyla ilgili basamakların gerçekleştirilmesi zor mudur? Zorsa
neden ?
