İLGİNÇ İCATLAR
İLK SİGARATicari amaçlı ilk sigara 1843 yılında Fransa 'da devlet tekelindeki Française des Tabacs adlı kuruluş tarafından üretildi.
İlk parti 20 bin sigara, Kraliçe Marie-Amelie tarafından o yıl Pariste düzenlenen kermeste satıldı. Fabrikasyon olarak sigara üretimine ilk kez 1853 yılında Kübanın başkenti Havanada Don Luis Susini tarafından başlandı. Markalı ilk sigara ise İngilterede 1859da "Tatlı Üçler" adıyla üretildi. Firmanın sahibi olan Robert Peacock Gloag, 1854-1856 yılları arasındaki Kırım Harbi sırasında, Ruslara karşı Türklerle omuz omuza şavaşmıştı. O sırada silah arkadaşı Türklerden sigara sarmasını öğrendi. Ülkesine döndüğünde sigara üretimine geçmeye karar verdi.
İLK ÇEK
Hamiline yazılmış ilk çek, 22 Nisan 1659 günü, Londrada Nicholas Vanackera ödendi. 10 pound değerindeki bu çeki ödeyen banka, Clayton and Morristi. El yazısıyla yazılmış olan çekin aslı, 1976 yılı Aralık ayında Londrada Sothebys müzayede salonunda yapılan aık arttırmada 1300 pounda satıldı.
İLK KAHVEHANE
İlk kahvehane, 1554 yılında Şamdan gelen Hakim ve Cem adlı iki tacir tarafından istanbulda açıldı. Daha sonra sayıları hızla arttı. Bu kahvehanelere, aydınlar okulu anlamına gelen mekteb-i irfan deniyordu.
İLK EHLİYET
14 Ağustos 1893 tarihinde Paris Emniyet Müdürlüğü, bir kararname yayınladı: â??Hiçbir motorlu araç, sahibinin başvurusu üzerine tarafımızdan verilecek sürücü belgesi olmadan kullanılamaz. Sürücülerin hataları nedeniyle, söz konusu belgeleri iptal etme hakkına her zaman sahibiz bu duyuru üzerine, araba sahipleri, Paris Emniyet Müdürlüğüne başvurdular. 1 Kasım 1899a kadar Paris bölgesinde 1795 kişiye sürücü belgesi verilmişti.
İLK GELİR VERGİSİ
1451 yılında Floransada Catastro adı altında Lorenzo De Medici tarafından toplanmaya başlandı. Daha sonra Scala adını alan bu vergi, önceleri devlete gelir sağlamak amacıyla ve iyi niyetle toplanıyordu. İlk süper vergiyi ise, İngilterede David Lloyd George, 1909 bütçesiyle birlikte yürürlüğe koydu. Buna göre, yıllık geliri 5 bin sterlini aşan herkesten gelirinin 3 bin sterlininden sonraki her sterlin için 6 penny vergi alınıyordu.
İLK TOTO OYUNU
1922 yılında, İngilterenin Birmingham kentinde, John Jervis Barnard tarafından oynatıldı. Bu amaçla tek odalı bir büro tutan Barnardın düzenlediği bahisin ilk kuponunda, altı karşılaşmanın galibini bilmek gerekiyordu. 1938 yılına kadar bu oyunu sürdüren Barnard, kuruluşunu o yıl David Copea devretti.
İ
LK DONDURMA
1686 yılında, İngiltere Kralı II. James ve adamlarının tanesine birer pound ödeyerek 12 tabak dondurma yediklerine dair bir belge varsada, dondurmanın kökenleri, çok daha eskiye dayanır. Büyük İskenderin Neronâun ve Mısır firavunlarının dondurma yediklerine ilşikin söylentiler vardır. Şorbet denilen ilk dondurmanın 16. yüzyılda Floransada (İtalya) ortaya çıktığı, oradanda Fransaya atladığı biliniyor.
Nüfusu 1 Milyonu Aşan İlk Kent
Dünyadaki tüm kentler arasında, nüfusu 1 milyonu aşan ilk kent Londradır. 1811 yılında yapılan nüfus sayımında, bu kentte 1 milyon 9 bin 546 kişi yaşadığı saptanmıştır. 7 yıl sonra dünyada yapılan nüfus sayımlarında ise nüfusu 1 milyonu aşan kentlerin sayısı ancak 7yi bulmuştu. Bu şehirler; Londra, Paris, Kanton, New York, Viyana, Nanking, Tokyo
İlk Kahve ve Neskafe (Nescafe)
Kahveyi ve yararlarını ilk belirleyen kişi, ünlü Türk bilgini İbni Sinadır. İbni Sina, M.S. 1000 yılında kahveyi keşfetti ve ona Bunc adını verdi. Bu isim Etopyada hala kullanılır.
Bugün Avrupa ve Amerikada yaygın bir biçimde kullanılan Neskafe sekiz yıllık bir araştırmadan sonra ilk kez 1938 yılında isviçrede Vevey kentinde Nestle tesislerinde hazırlandı.
İLK BLUCİNLER (BLUE JEANS)
1850 yılında Bavyeradan ABDye göçeden Levi Strauss tarafından yapıldı. Altına hücum döneminde San Franciscoya geldiğinde yanında çadır ve branda bezi yapmak üzere getirdiği bir miktar kumaş vardı. O sırada karşısına çıkan bir madenci, normal pantolonların, madenlerde çabuk eskiyip yırtıldığını söyleyince, Straussın kafasında şimşik çaktı ve elindeki kalın kumaştan dayanıklı pantolon yapmaya karar verdi. Bu ilk blucinler, düzinesi 13.5 dolardan satışa çıkarıldı.
İlk Tükenmez Kalem
Tükenmez kalem ilk kez 1938 yılında Macar heykeltıraş ve gazeteci Lasalo Biro tarafından bulundu. Biro, o yıllarda Budapeştede hükümet tarafından finanse edilen bir dergi çıkarıyordu. Bir gün, derginin basıldığı matbaaya gittiğinde, çabuk kuruyan mürekkeplerin sağlayacağı yararları düşündü ve ilk tükenmez kalem prototipini geliştirdi. Biro, 10 Haziran 1943 yılında mürekkep damlatmayan bir kalemin patentini kendi adına tescil ettirdi. Biro patenti altında halka satılan ilk tükenmez kalemler ise, 1945 yılında Buenos Aireste Eterpen şirketi tarafından piyasaya çıkarıldı.
İlk Açlık Grevi
Çar 3. Aleksandır döneminde (1881-1894) Rusyadaki cezaevlerinde bulunan mahkumlar tarafından yapıldı. 1889 yılında, Kara Gaol Hapishanesinde bulunan kadın mahkumlar da açlık grevine katılınca, kendilerine zorla yemek yedirildiğine ilişkin kanıtlar var. İngilterede ilk açlık grevi ise 1909 yılı Temmuz ayında Marion Wallace Dunlop adlı bir genç kız tarafından yapıldı.
İLK MUM
Günümüzden 2000 yıl önce, hayvansal yağların arasına pamuk sokularak ilk mum yapıldı. Ancak, bu mumlar herkesin kullanamayacağı kadar pahalı ve lükstü. 17.yya kadar bu durum devam etti. Fransız bilim adamı Sieur Le Brez, kalıba dökülen mumları yapınca, üretim çok daha ekonomikleşti ve mum kullanımı büyük ölçüde arttı. Parafin mumların ilki ise 1850 yılında İskoçyada James Young adlı kimyager tarafından yapıldı.
İLK OTEL
1774 yılında Şubat ayında, Covent Gardenda (İngiltere), Lows Grand Hotel adıyla açıldı. Otelin sahibi David Lowdur.
İLK HAYAT SİGORTASI ŞİRKETİ
Londrada Sir Thomas Allen tarafından 1706 yılında, Amicable Society for a Perpetual Assurance Office adı altında faaliyete geçirildi. Sigortalanacak kişinin 15 yaşından küçük 45 yaşından büyük olmaması gerekiyordu.
İLK MARGARİN
Pantenti, 15 Temmuz 1869 günü Pariste Hippolyte Mege-Mouries adlı Fransız tarafından alındı. Aynı yıl, III. Napolyon, donanmada tereyağı yerine kullanılmak üzere bir başka madde geliştirilmesi için yarışma açmıştı. Mege-Mouries, bu yarışmaya katılan tek kişi oldu ve kralın koyduğu ödülü de aldı.
İLK OTOMOBİL ÜRETİMİ
Petrolle çalışan otomobillerin üretimi, 1888 yılında Almanyada Rheinische Gasmotorenfabrik Karl Benz tarafından Mannheimda başladı. Gerçi Benz, ilk kullanılabilir modelini üç yıl önce yapmıştı ama, kayıtlara geçen satış, Parisli Emeli Rogersa yapıldı ve fatura tarihi 16 Şubat 1888di. 2 beygir gücünde, tek silindirli, üç tekerlekli ve iki kişilik olan bu araba, dört koli içinde Parise gönderildi. Benz firması aynı yıl ilk katalogunu çıkardı. İlk üretilen arabalar üç tekerlekliydi ve 1893 yılında dört tekerlekli ilk iki model piyasaya çıkarıldı. Bunlar, Victoria ve Vis-a-vis modelleri olarak adlandırıldı.
1893 yılı sonunda Benz firmasının sattığı araba sayısı 69du. Seri üretimin ilk standart modeli Benz Velo, 1894 Nisanında piyasaya sürüldü. Üzerinde 1.5 beygir gücündeki motorla saatte en fazla 12 mil hız yapabilen bu arabalar, 2.200 Marktan satılıyordu.
İLK OTOMOBİL HIRSIZLIĞI
1896 yılının Haziran ayında Parisâte meydana geldi. Baron de Zuylen, Peugeot marka arabasının onarımı için imalatçı firmaya göndermişti. Baronun şoförü, arabayı fabrikadan çalarak ortadan kayboldu. Bir süre sonra hırsız, araba ile birlikte Asnieresde ele geçirildi.
İLK DOLMUŞ SEFERİ
Şehirlerarası ilk dolmuş seferi, 1898 yılının Ağustos ayında, London Motor Van and Wagon Co. Şirketi tarafından Clacton ile Londra arasında başladı. Şirket, her Cuma Clactondan Londraya 4 araç kaldırıyordu. 70 millik mesafe 5.5 saatte katediliyordu.
ABDde ilk dolmuş seferleri ise, 1899 yılında Nassau County Motor Coach Co. tarafından başladı. Seferler, Long İslandın banliyöleri arasında yapılıyordu.
İLK PLAKA
Paris Emniyet Müdürlüğünün 14 Ağustos 1893 günü yayınladığı talimatnamede şu satırlar vardı: Her motorlu aracın üzerinde, görünebilir büyüklükte bir metal plaka olacaktır. Bu plaka üzerinde, araç sahibinin adı, adresi ve ruhsat numarası yazacaktır. Aracın sol tarafına takılacak olan bu plaka hiçbir biçimde gizlenmeyecektir
30 Eylül 1901 tarihinden itibaren bu kural tüm Fransada geçerli oldu. Saatte 30 km yapabilen her aracın bu plakayı takması istendi.
AŞIRI HIZ NEDENİYLE CEZALANDIRILAN İLK SÜRÜCÜ
İngiltereâde Walter Arnold ilk hız nedeniyle ceza alan kişidir. 28 Ocak 1896 günü Tombridge Polis Mahkemesiânde, C.W. Powell tarafından, sekiz gün önce meskun bölgede 2 millik hız sınırının ihlal edilmesi suçundan yargılanmıştır. Arnoldâun şansızlığı, 2 millik hız sınırını, tam yerel polis komiserinin evinin önünde aşmasıydı. O sırada akşam yemeğini yemek için eve gelen komiser, olayı görünce derhal yemek masasından kalkmış, başlığını giyip bisikletine binerek suçlunun peşine düşmüştü. 5 saat süren kovalamacanın ardından Arnold aşırı hızdan dolayı tutuklandı.
İLK GAZETELER
Aynı başlık altında belirli aralıklarla yayınlanıp haberleri okuyucularına aktaran ilk iki gazete, Almanyada 1609 yılının Ocak ayında yayınlanmaya başladı. Aviso Relation oder Zeitung, 15 Ocakâta ilk sayısını çıkardı ve haftalık olarak sürdürdü. Öteki gazete ise, Aller Fürnemmen und Gedenckwürdingen Historien başlığı taşıyordu. Haftada bir kez Strasbourgâ??da basılan gazetenin üzerinde tarih yoktu.
İLK KÖŞE YAZARI
Dr. John Hill, 11 Mart 1951 tarihinden itibaren London Advertiser ve Literary Gazetteâ??de Müfettiş imzasıyla köşe yazıları yazmaya başladı. Bu, ilk imzalı köşe yazısıydı. Hill, iki yıl boyunca yazılarını sürdürdü ve her yıl için 1500 sterlin ücret aldı. Bu da, o zamana göre, hatırı sayılır bir paraydı. Basın tarihinin bu ilk köşe yazarı, bugünün meslektaşları gibi ciddi konulara ilgilenmiyor aksine dedikoduları yansıtmaktan zevk alıyordu.
İLK NAYLON
Amerikan kimya şirketi E.İ. Du Pont De Neumorsâ??da, Dr. Wallace Carothers başkanlığında bir araştırma ekibi tarafından üretildi ve 16 Şubat 1937de patenti alındı. Ticari olarak üretilen ilk naylon ürün ise, diş fırçası kılıdır. İlk naylon iplik de, aynı şirketin Seaford fabrikasında 15 Aralık 1939â??da üretilmiş ve çorap yapımında kullanılmıştır.
İLK EMEKLİ MAAŞI
Almanyada, Bismarkâın 1889 yılının Haziran ayında hazırlattığı Emeklilik Sigortası Yasası, 1 Ocak 1891 yılından itibaren yürürlüğe girdi. Yasaya göre 16 yaşının üzerinde olup da, hiçbir iş yapmayan ve yıllık geliri 2000 mark altında olan herkese, belirli bir çizelgeye göre yardım yapılıyordu. İngiliz Milletler Topluluğunda, yasa ile emekli aylığı ödemeye başlayan ilk ülke Yeni Zenlanda oldu.
İLK PLASTİK
Parkesin adıyla, nitroselüloz, kafur ve alkolün karışımıyla Birmingham kentinde Alexander Parkes tarafından yapıldı. Üretimine ise Londrada, 1866 yılında Parkes tarafından başlandı. Bulucusuna göre, bu ilk plastik, gerçekten harika bir maddeydi.
İLK CİPS PATATES
1853 yılında, New Yorktaki Moon Lake House Otelinin Kızıldereli aşçısı George Crum tarafından hazırlandı. Bir akşam, otelin restorantına yemeğe gelen müşterilerden biri, Crumdan Fransızların ünlü patates tavasından daha ince bir patates yemeği istedi.
İLK TELEFON
Konuşmaları açıkça aktaran ilk telefon aleti, Charles Sumner Tainter ve Alexander Graham Bell tarafından geliştirilen Radyofon adlı aygıttır. İki bilim adamı, bu aygıtla ilk başarılı denemeyi 15 Şubat 1880 günü gerçekleştirdi. Verici, Washingtonda 13. Caddedeki Franklin Schoolun tepesine konmuştu. Tainter, ahizeyi eline alarak konuşmaya başladı:â? Bay Bell... Bay Bell... Beni duyabiliyorsanız, Lütfen pencerenin önüne gelip şapkanızı sallayın Az sonra Bell, 14. Caddede bulunan laboratuarının penceresine geldi. Elinde şapka vardı. Bir an durdu, sonra sallamaya başladı
